Spomenik prirode Jovačka jezera

Jovačka jezera nalaze se 14 kilometara od Vladičinog Hana i nešto više od 20 kilometara od Vranja. Smešteni su na severnoj padini ugaslog vulkana Oblik u susednom selu Belanovce, koje pripada Kukavici i dolinskoj strani reke Jovačke, leve pritoke Južne Morave. Predstavljaju svojevrsni prirodni fenomen. Oni su, naime, stvoreni 1977. godine, u noći između 17. i 18. februara, kada je selo Jovac i deo susednog ostrva Ostrovica pogođeno klizištem. U jednoj od najvećih prirodnih katastrofa u Srbiji, reka Jovačka je blokirana, formirana je prirodna brana i tako je stvoreno nekoliko Urvinskih jezera. Masa koja je krenula iz Oblika iz susednog Grotta, te kobne noći između 17. i 18. februara, pokrenula je 150 miliona kubika zemlje, koja bi mogla da napuni, na primer, 150 fudbalskih stadiona. Erozija tla, koja je trajala nekoliko dana, izbrisala je sa lica zemlje 11 od tada 16 naselja, tako da se i dalje mogu naći ostaci kuća pod vodom. Ova prirodna katastrofa je „poštedela“ samo seosko groblje. Na suprotnoj strani reke Jovačke ostalo je nekoliko mahala, koje sada jedva imaju desetak stanovnika. Srećom klizište u Jovcu nije odnelo živote. Međutim, 58 porodica je izgubilo sve. Naselili su se u obližnjem nizijskom selu Stubal, gde je njihovo naselje i dobilo ime - Jovačko. Jovačka jezera su zaštićeno područje sa najvećim, Jovačkim jezerom i pet manjih jezera: Žilovje, Rusimovo, Živkovo, Crkveno (Crkveno na srpskom znači crkva, naziv koji je dato upravo ovom jezeru jer je na tom mestu nekada bila crkva današnjeg jezera koje na niskim vodostajima viri iz vode) i Malog jezera. Najveće, jezero Jovačko, dugo je 1.500 metara, široko 200 metara, a dubina mestimično prelazi 10 metara. Način na koji su stvoreni, još uvek netaknuta priroda gde divlja gradnja nije uzela maha, predstavlja jedinstvenu destinaciju za ljubitelje ekstremnih sportova i najvažnije - brojnih i retkih biljnih i životinjskih vrsta. Pravi je raj i za ribare. U jezeru Jovačko istraživanjem je zabeleženo 11 vrsta riba: mrka mrena, smuđ, klen, zlatni i srebrni šaran, šaran, som i druge koje predstavljaju veliki izazov za ribare. Tu su i barska kornjača i žamor dugonoga, strogo zaštićena vrsta. Stručnjaci su registrovali i 71 vrstu leptira. Što se tiče flore, strogo zaštićene vrste su: plutajuća smola, ali takođe i smreka, šuga, vodena iris, crvena noćurka, grdobina i čičak.